在 Kotlin 中開發基于 IR(Intermediate Representation)的編譯器插件,可以深度定制語言功能或實現高級代碼轉換。以下是分步驟指南:
一、IR 編譯器插件基礎
-
IR 是什么?
- Kotlin 編譯器將源碼轉換為 IR 中間表示(1.4+ 默認后端)
- 相比舊的 PSI-based 插件,IR 插件更穩定且能直接操作語義層
-
插件能力范圍
- 修改現有代碼(如插入日志、性能監控)
- 生成新代碼(注解處理、DSL 增強)
- 自定義語法糖(需配合解析器修改)
二、開發環境搭建
-
Gradle 配置
// build.gradle.kts plugins {kotlin("jvm") version "1.9.0" // 使用最新穩定版 }dependencies {implementation(kotlin("compiler-embeddable")) // 必須的編譯器依賴 }
-
插件入口類
import org.jetbrains.kotlin.compiler.plugin.ComponentRegistrar import org.jetbrains.kotlin.config.CompilerConfigurationclass MyIrPluginRegistrar : ComponentRegistrar {override fun registerProjectComponents(project: MockProject,configuration: CompilerConfiguration) {IrGenerationExtension.registerExtension(project, MyIrGenerationExtension())} }
三、核心開發流程(以代碼生成為例)
示例目標:實現 @MeasureTime
注解統計方法執行時間
-
定義注解
@Retention(AnnotationRetention.SOURCE) @Target(AnnotationTarget.FUNCTION) annotation class MeasureTime
-
實現 IR 轉換擴展
class MeasureTimeIrExtension : IrGenerationExtension {override fun generate(moduleFragment: IrModuleFragment,pluginContext: IrPluginContext) {val irFactory = pluginContext.irFactorymoduleFragment.transformChildrenVoid(object : IrElementTransformerVoid() {override fun visitFunction(declaration: IrFunction): IrStatement {if (declaration.hasAnnotation(MeasureTime::class)) {return injectTimingCode(declaration, pluginContext)}return super.visitFunction(declaration)}})} }
-
注入測量代碼
private fun injectTimingCode(func: IrFunction,context: IrPluginContext ): IrFunction {val startVar = context.irFactory.createVariable(name = Name.identifier("_start"),type = context.irBuiltIns.longType,isVar = true)val startExpr = IrCallImpl(startVar.symbol,context.irBuiltIns.setLong.owner.symbol,type = context.irBuiltIns.longType).apply {putValueArgument(0, IrConstImpl.long(0, context.irBuiltIns.longType, System.nanoTime()))}val originalBody = func.body?.deepCopyWithSymbols()val newBody = context.irFactory.createBlockBody(start = SYNTHETIC_OFFSET,end = SYNTHETIC_OFFSET).apply {statements += startExproriginalBody?.statements?.let { statements.addAll(it) }statements += createPrintlnCall(context, "Method ${func.name} took ${System.nanoTime() - _start}ns")}return func.apply {body = newBody} }
四、調試與測試技巧
-
IR 樹輸出
// 在插件中插入調試代碼 println(irFunction.dump())
-
單元測試方案
class MeasureTimeTest : AbstractIrTextTest() {@Testfun testMethodInstrumentation() {val code = """@MeasureTimefun test() { println("Hello") }"""assertGeneratedCode(code) {contains("System.nanoTime()")hasNoErrors()}} }
五、高級主題
-
符號解析 (Symbol Resolution)
- 通過
IrPluginContext.referenceFunctions()
查找系統函數 - 使用
irBuiltIns
訪問基礎類型(如irBuiltIns.unitType
)
- 通過
-
元編程
// 動態創建新函數 val newFunction = irFactory.createFunction(name = Name.identifier("generated_${func.name}"),visibility = DescriptorVisibilities.PUBLIC,returnType = context.irBuiltIns.unitType )
-
兼容性處理
- 通過
@OptIn(CompilerPluginApiPreview::class)
處理實驗性 API - 針對不同 Kotlin 版本使用條件編譯
- 通過
六、部署與集成
-
創建 SPI 配置
- 在
resources/META-INF/services
中添加ComponentRegistrar
入口
com.example.MyIrPluginRegistrar
- 在
-
作為獨立插件使用
./gradlew jar kotlinc -Xplugin=build/libs/my-plugin.jar -Xallow-result-return-type
常見問題解決
-
Q: 如何處理泛型類型?
- 使用
IrTypeParameters
和IrTypeArguments
構建泛型簽名
- 使用
-
Q: 如何避免符號解析失敗?
- 優先使用
IrPluginContext
提供的符號查找方法 - 對跨模塊引用使用
IrExternalDeclarationsGenerator
- 優先使用
通過操作 IR 層,開發者可以深度定制 Kotlin 的編譯行為。建議參考官方 kotlin-ir-examples 和 K2 Compiler 的最新進展。